„SMOG” - jak z nim walczyć?
W ostatnim czasie bardzo często mówi się o smogu. Zagadnieniem tym zainteresowała się również klasa VIIB Szkoły Podstawowej w Kaźmierzu i postanowiła wziąć udział w projekcie „Klimatyczna klasa”, polegającym na przygotowaniu kampanii społecznej uświadamiającej zagrożenia związane z zanieczyszczeniem środowiska.
Słowo “smog” to mieszanka angielskich słów: “smoke”, czyli “dym” oraz “fog”, czyli “mgła”.
To nienaturalne zjawisko atmosferyczne polegające na współwystępowaniu zanieczyszczonego powietrza oraz znacznego zamglenia i bezwietrznej pogody. W skład smogu wchodzą toksyczne pyły – PM 2,5 i PM 10. Ich źródła w atmosferze mogą być naturalne (np. wybuchy wulkanów), ale przede wszystkim są wynikiem spalania węglowodorów (węgla, składników ropy naftowej) przez człowieka w celu pozyskania energii (do ogrzewania, oświetlania, poruszania pojazdów). W skład zawieszonych w smogu pyłów wchodzi cały szereg groźnych substancji: benzo(a)piren, tlenek węgla, dwutlenek siarki, sadza. Smog powstaje na skutek wymieszania powietrza z zanieczyszczeniami i spalinami, powstającymi w efekcie działalności człowieka. Odpowiadają za to fabryki, coraz większa liczba samochodów, palenie węglem, drewnem i innymi paliwami stałymi w piecach. Niestety, występuje również zjawisko rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń na inne obszary, czyli tak zwany smog napływowy. Z pewnością w ten sposób oczyszcza się powietrze w jednym miejscu, jednak staje się ono bardziej zanieczyszczone w drugim. Skutki zanieczyszczenia powietrza są bardzo łatwo zauważalne – wszyscy widzimy gęsty dym, zalegający nad miastem i każdemu z nas gorzej się takim zanieczyszczonym powietrzem oddycha. Skutki smogu są jednak o wiele bardziej dalekosiężne, niż się niektórym wydaje – ma on bowiem bardzo duży wpływ na nasze zdrowie, prowadząc (przy dłuższej ekspozycji) między innymi do:
• pojawienia się alergii oraz astmy
• wywołania niewydolności oddechowej
• obniżenia odporności całego organizmu
• wywołania chorób układu krwionośnego i serca
• pojawienia się chorób nowotworowych.
Skutki zanieczyszczenia powietrza odczuwamy również pośrednio, na przykład zjadając skażone nim mięso zwierząt, czy rośliny, które w takich warunkach wzrastały. Agresywne czynniki chemiczne oddziałują bowiem nie tylko na ludzi, lecz także i zwierzęta czy rośliny, a nawet materiały (w tym budowlane).
Przeprowadzone badania wykazały, że podczas alarmu smogowego, umiera o 6% więcej osób. Smog najgroźniejszy jest dla dzieci – podczas alarmów smogowych o 11,6% wzrasta częstotliwość zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej. Dzieci narażone często na smog trzy razy częściej zapadają na astmę oskrzelową, a dzieci mieszkające przy ruchliwych skrzyżowaniach, gdzie zanieczyszczenie jest najwyższe– częściej zapadają na alergie.
W czasie alarmów smogowych znacząco też zwiększa się liczba pacjentów z zawałami serca (12%) i udarami mózgu (16%), a na szpitalnych oddziałach ratunkowych pojawia się 1/3 więcej pacjentów z zaostrzonymi objawami astmy.
Jak więc można rozwiązać ten problem? Długotrwałe, skuteczne rozwiązanie problemu smogu wymaga działań systemowych – często na poziomie krajowym a nawet światowym. Władze coraz częściej podejmują działania prowadzące do ograniczenie niskiej emisji i zanieczyszczeń komunikacyjnych. Powinniśmy też „przestawić się” na odnawialne źródła energii ( energię pochodzącą z wiatru, słońca, wody ). Zanim jednak problem smogu zniknie całkowicie, warto przestrzegać kilku podstawowych zasad:
- w czasie alarmów smogowych unikać przebywania na dworze i aktywności fizycznej
- dbać o dobre nawodnienie i lekką dietę
- unikać podróży w godzinach szczytu
- zadbać o powietrze w domu. Ograniczyć wietrzenie, sięgnąć po rośliny zielone i oczyszczacze powietrza z wydajnymi filtrami HEPA. Najlepsze modele, rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Alergologiczne filtrują nawet do 99,9% zanieczyszczeń.
Należy również ograniczyć palenie węglem, drewnem i innymi paliwami stałymi w domowych piecach, czyli zacząć od najbliższego otoczenia. Jeśli wszyscy zrozumieją, jak ważna jest ich rola w ograniczeniu zanieczyszczeń – na pewno jakość powietrza, którym wszyscy oddychamy znacznie się poprawi.
Monika Skotnicka – Stróżyk
Źródła
https://synergia.librus.pl
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/smog;3976775.html
http://bonavita.pl/smog-przyczyny-skutki-ochrona-oraz-wplyw-na-zdrowie
http://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/smog
https://airly.eu/pl/rodzaje-smogu/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Smog
